کتراک

کتراک از چه چیز ساخته شده است؟

کتراک ترکیبی از مواد شیمیایی خاص، عمدتا بر پایه اکسید کلسیم (CaO)، و افزودنی‌هایی برای کنترل زمان واکنش است. عملکرد اصلی آن بر اساس واکنش شیمیایی در تماس با آب و تولید فشار انبساطی بسیار بالا است که باعث ترک خوردن و شکستن مصالح سخت می‌شود.

موارد مصرف و کاربرد کتراک چیست؟

• تخریب سنگ و بتن در پروژه‌های عمرانی
• شکستن صخره در معادن و تونل‌ها
• برداشت سنگ‌های مزاحم در پروژه‌های راه‌سازی
• تسهیل در شکستن بتن مسلح بدون آسیب به میلگردها
• باز کردن مسیر لوله‌ها یا کانال‌های مسدود شده در صنایع
• همچنین استفاده از کتراک به دلیل عدم نیاز به مواد منفجره، ایمن‌تر و کم‌هزینه‌تر است. در پروژه‌های شهری که سر و صدا و لرزش خطرناک است، این ماده بهترین انتخاب محسوب می‌شود.

انواع کتراک را بشناسید.

در بازار ایران و جهان، انواع کتراک بر اساس سرعت عمل و دمای محیط مصرف تقسیم می‌شود:

1. کتراک نوع سریع (Fast Setting): مناسب مناطق سردسیر یا پروژه‌هایی که زمان محدود دارند.
2. کتراک نوع کند (Slow Setting): استفاده در دماهای بالا یا برای پروژه‌هایی که نیاز به کنترل بیشتر واکنش دارند.

مطالعه کنید: روش عملکرد کتراک چگونه است؟

تفاوت کتراک ایرانی و کتراک آلمانی

• کیفیت مواد اولیه

کتراک آلمانی معمولا از مواد خالص‌تر و با فرمولاسیون دقیق‌تر ساخته می‌شود.

• سرعت عمل

نمونه‌های آلمانی زمان عمل کوتاه‌تری دارند.

• قیمت

کتراک ایرانی مقرون‌به‌صرفه‌تر است و برای اغلب پروژه‌های داخلی توصیه می‌شود.

• دسترس‌پذیری

کتراک ایرانی به راحتی در بازار موجود است و تأمین آن سریع‌تر انجام می‌شود.

بهترین کتراک بازار

انتخاب بهترین کتراک به عوامل زیر بستگی دارد:

• محل و دمای اجرای پروژه
• نوع سنگ یا بتن
• بودجه پروژه

بر اساس تجربه کارشناسان سبحان شیمی گیلان، کتراک‌های ایرانی باکیفیت که دارای تاییدیه استاندارد باشند، می‌توانند به خوبی نیاز اکثریت پروژه‌ها را پوشش دهند.

خرید کتراک فوری

هنگام خرید، به نکات زیر توجه داشته باشید:

1. تاریخ تولید و انقضاء محصول
2. دستورالعمل دقیق و فارسی
3. بسته‌بندی سالم و بدون رطوبت
4. گارانتی یا تضمین کیفیت

برای خرید مطمئن، می‌توانید از طریق فروشگاه آنلاین سبحان شیمی گیلان اقدام کنید که تجربه‌ای قابل اعتماد و ارسال سریع محصولات را برای مشتریان فراهم کرده است.

کتراک از کجا بخرم؟

شاید این پرسش برایتان پیش آمده باشد که امن‌ترین و بهترین راه تهیه کتراک چیست؟ توصیه ما خرید از تأمین‌کنندگان معتبر با سابقه درخشان در این حوزه است. خرید از مراکز قابل اعتماد، ریسک دریافت محصول تقلبی یا بی‌کیفیت را به حداقل می‌رساند.
برای مشاهده جزئیات و قیمت روز، به فروشگاه سبحان شیمی گیلان کوثر مراجعه کنید.

تفاوت کتراک با مواد منفجره دیگر چیست؟

• ماهیت عملکرد

کتراک: ماده شیمیایی منبسط‌ شونده است که پس از مخلوط شدن با آب و ریختن در سوراخ‌های حفرشده، به‌تدریج فشار بسیار بالایی ایجاد می‌کند و باعث ترک خوردن سنگ یا بتن می‌شود. فرایند آن کاملا غیرانفجاری و بی‌صداست.
مواد منفجره: با یک واکنش شیمیایی بسیار سریع و آزادسازی ناگهانی انرژی کار می‌کنند. این انرژی باعث شکستن یا پرتاب قطعات به اطراف می‌شود.

• ایمنی

کتراک: تقریبا بدون خطر انفجار ناگهانی است، حمل‌ونقل و کار با آن نیاز به مجوزهای امنیتی ندارد و ریسک آسیب به اپراتور یا محیط اطراف بسیار کم است.
مواد منفجره: پرخطر، نیازمند آموزش حرفه‌ای، تجهیزات حفاظتی کامل و مجوزهای ویژه است.

• صدا و لرزش

کتراک: بی‌صدا و بدون لرزش محسوس؛ مناسب پروژه‌های شهری، بیمارستانی یا محیط‌های حساس
مواد منفجره: صدای بلند، لرزش شدید و خطر آسیب به سازه‌های مجاور

• سرعت اجرا

کتراک: چند ساعت تا یک روز طول می‌کشد تا اثر کامل بگذارد.
مواد منفجره: تخریب آنی در کسری از ثانیه

• کنترل‌پذیری و دقت

کتراک: فقط نقاط مشخص‌شده شکسته می‌شوند و آسیبی به سایر بخش‌ها نمی‌رسد.
مواد منفجره: کنترل دقیق سخت است و احتمال آسیب به بخش‌های ناخواسته بالاست.

• هزینه و مجوز

کتراک: هزینه کلی پایین‌تر به‌دلیل حذف مجوزهای پیچیده و کاهش نیاز به تجهیزات امنیتی
مواد منفجره: هزینه بالاتر به علت آماده‌سازی، ایمن‌سازی محیط، مجوز و نیروی متخصص

مشکلات رایج در استفاده از کتراک و راه‌حل آن‌ها چیست؟

✅ عدم ترک خوردن یا شکست ناکامل بتن

عمق و قطر سوراخ کم بود: حتما طبق جدول راهنمای محصول عمق و قطر مناسب را رعایت کنید.
تراکم سنگ بالا یا ساختار بتن مسلح: برای سازه‌های مسلح یا سنگ بسیار سخت، تعداد سوراخ‌ها را اضافه کنید و از مدل قوی‌تر کتراک استفاده کنید.
مخلوط نامناسب کتراک با آب: همیشه با آب سرد و خالص کار کنید و طبق میزان توصیه‌شده مخلوط کنید؛ هم زیاد رقیق شدن و هم غلظت زیاد عملکرد را ضعیف می‌کند.

✅ سرعت پایین‌تر از انتظار برای تخریب

دمای محیط پایین یا هوا سرد: کتراک در دمای پایین کندتر منبسط می‌شود. پوشش‌گذاری سطح کار با گونی یا پلاستیک و گرم کردن غیرمستقیم محل میتواند سرعت واکنش را افزایش دهد.
عدم استفاده از کتراک سریع‌عمل (Fast Acting): اگر زمان مهم است، مدل‌های سریع‌عمل یا مقاوم به سرما (Winter Grade) را بخرید.

✅ جوشش یا خروج کتراک از سوراخ 

پر کردن بیش از حد سوراخ باعث خروج کتراک می‌شود. همیشه ۲-۳ سانت از سطح بالای سوراخ را خالی بگذارید و کتراک را به آرامی بریزید تا هوای اضافی نماند.
سوراخ باید تمیز باشد؛ گرد و خاک یا آبکشی قبل از ریختن کتراک پیشنهاد می‌شود.

✅ خشک شدن یا کلوخه شدن کتراک قبل از شروع واکنش

سریعا پس از مخلوط شدن با آب استفاده کنید و محصول را بیش از زمان توصیه‌شده معطل نگذارید.
فضای نگهداری پودر کتراک خشک و دور از رطوبت باشد.

✅ عدم یکنواختی شکست و ترک در سطح کار

فاصله سوراخ‌ها باید دقیق، یکنواخت و براساس نوع سنگ/بتن باشد. دقیقا طبق جدول فنی عمل کنید.
اگر هنوز ترک یکنواخت ندارید، گاهی با تکرار پر کردن سوراخ‌های تازه، شکست کامل ایجاد خواهد شد.

✅ خطرات ایمنی یا تماس پوست با کتراک

همیشه هنگام کار با کتراک دستکش و عینک ایمنی داشته باشید. کتراک، خاصیت قلیایی و خورنده دارد.
از تماس پودر یا دوغاب با پوست و چشم جلوگیری کنید و در صورت تماس، فوراً با آب شستشو داده و به پزشک مراجعه کنید.

پروژه‌هایی که کتراک در آن‌ها استفاده می‌شود.

1. معادن و صنایع سنگ

استخراج سنگ‌های ساختمانی مانند گرانیت، مرمر، تراورتن، و آهکی بدون آسیب به کیفیت سنگ
جلوگیری از ایجاد ترک‌های ناخواسته هنگام جداسازی بلوک‌های بزرگ سنگ
کار در معادن روباز یا زیرزمینی که استفاده از مواد منفجره محدود یا ممنوع است.
کاهش هزینه حمل و خردایش اولیه سنگ‌ها با انجام شکست اولیه در محل

2. پروژه‌های ساختمانی و عمران

تخریب دیوارها و ستون‌های بتنی مسلح در بازسازی ساختمان‌ها
شکستن پی‌های بتنی سنگین (فونداسیون) بدون آسیب به بخش‌های دیگر سازه
حذف قطعات سنگی یا بتنی در داخل ساختمان که استفاده از ماشین‌آلات سنگین ممکن نیست.
تغییرات در پلان داخلی پروژه‌های بزرگ، مثل مجتمع تجاری یا کارخانجات

3. پل‌ها، سدها و سازه‌های سنگی عظیم

بازکردن راه برای اجرای طرح‌های توسعه یا اصلاح پل‌های قدیمی
از بین بردن پایه‌های بزرگ بتنی یا سنگی در نواحی حساس
تخریب بخشی از سد یا سازه آبی به‌منظور بازسازی یا تعمیرات، بدون خطر آسیب به سایر بخش‌ها

4. تونل‌سازی و مسیرهای زیرزمینی

خرد کردن سنگ‌های سخت در مسیر حفاری تونل‌ها
آماده‌سازی محل عبور لوله‌های آب، گاز یا کابل‌های برق در مناطق صخره‌ای
کاربرد در پروژه‌هایی که لرزش ناشی از انفجار ممکن است به تاسیسات مجاور آسیب برساند.

5. پروژه‌های شهری و داخلی با فضای محدود

تخریب ایمن بخشی از کف یا دیوار بتنی در ساختمان‌های مسکونی یا تجاری فعال
جداکردن سنگ‌های حجیم در پیاده‌روها یا میادین شهری بدون مزاحمت صوتی
پروژه‌هایی که به دلیل وجود جمعیت یا حساسیت محیطی، نیازمند تخریب کم‌صدا هستند.

6. مرمت و حفاظت آثار تاریخی

شکستن سنگ‌ها یا بخش‌های آسیب‌دیده در بناهای تاریخی بدون ایجاد لرزش
امکان کار دقیق و مرحله‌ای برای حفظ سایر بخش‌های سازه
مقرون به صرفه برای کارگاه‌های مرمت که به ابزارهای سنگین دسترسی ندارند.

آیا کتراک برای محیط زیست خطر دارد؟

1. ترکیب شیمیایی

کتراک معمولا بر پایه اکسید کلسیم (CaO) یا مواد مشابه ساخته می‌شود.
هنگام واکنش با آب، به هیدروکسید کلسیم (Ca(OH)₂) تبدیل می‌شود که خاصیت قلیایی شدید دارد (pH بالا)
این حالت می‌تواند برای خاک، گیاهان، و منابع آب نزدیک در حجم بالا مشکلاتی ایجاد کند.

2. اثرات احتمالی بر محیط‌ زیست

آب: ورود محلول یا باقی‌مانده کتراک به منابع آبی می‌تواند باعث بالا رفتن pH و آسیب به موجودات آبزی شود.
خاک: قلیاییت بالا ممکن است رشد و جوانه‌زنی برخی گیاهان را مختل کند اگر حجم زیادی از بقایای آن در زمین باقی بماند.
حیات وحش: تماس مستقیم حیوانات با پودر یا محلول تازه آن ممکن است باعث سوختگی شیمیایی شود.

3. مزیت‌ها نسبت به مواد منفجره

فاقد دود، گازهای سمی، یا انتشار گازهای گلخانه‌ای در استفاده معمول
بدون موج انفجار که می‌تواند باعث مرگ یا اختلال در حیات جانوری اطراف شود.
بدون سر و صدا و لرزش که برای زیستگاه‌های حساس، مناطق شهری یا مکان‌های تاریخی مناسب است.

4. نکات ایمنی محیطی در استفاده

جلوگیری از تماس کتراک تازه با آب‌های سطحی و زیرزمینی
جمع‌آوری و دفع بقایای کتراک پس از عملیات (به‌ویژه در مناطق حساس)
استفاده در فضای باز یا با تهویه مناسب برای جلوگیری از تماس طولانی کارگران با گرد و غبار آن.